Karadeniz Bölgesi'nde bir bölümdür ama tüm nitelikeriye Türkiye'nin herhangi bir bölgesinden daha fazla bir üne sahiptir.
Kozmopolit
bir yapısı vardır, bu niteliğiyle de tüm Türkiye'ye örnek olur. Laz,
gürcü, hemşinli, rum, ermeni, kürt ve tabiki farklı farklı boylardan
gelmiş türklerin sulh içinde beraberce iç içe yaşayabildiği yerdir.
Resmi coğrafi tanımlarda Doğu Karadeniz Bölümü olarak anılsa
da, aslında bir bölge olarak tanımlanacak niteliğe sahiptir. Bu
özelliğini antik dönemden beri süregelen özelliğinden almaktadır; mesela Büyük İskender Anadolu'yu fethettiği zaman bu bölgeye herhangi bir sefer
düzenlememiştir ama bölge halkı Büyük İskender'e kendiliğinden tabi olmuştur. Aynı durum cumhuriyet döneminde de vuku bulmuştur, tüm Anadolu Kurtuluş Savaşı'nı verirken, Doğu Karadeniz kendi mücadelesini vermiş ve Ankara'ya bağlılığını bildirmiştir.
Bölge her zaman bağımsız da olsa Anadolu ile paralel hareket etmiştir, tabi burda akla hemen Anadolu'dan ayrı bir yapısı olan Pontus ülkesinin farklı durumu gelebilir. Bu noktada özellikle hatırlatmak gerekir ki, Pontus ülkesi bölge insanı tarafından değil, Konstantinopolis'in Latinler tarafından işgal edilmesi ile bölgeye sığınan Bizans asilleri
tarafından kurulmuştur ve zamanla elde ettikleri iktidarı da sürdürme
gayretine girmişleridir. Tabi bu durum Osmanlı tarafından
fethedilmelerine kadar sürmüştür ve tüm Pontus bölgesi, Osmanlı'ya
sadakatını bildirmiş olan bölgenin öz yerlisi lazlara teslim edilmiştir. Bu teslimiyet, bölgenin cumhuriyet dönemine kadar Lazistan olarak
anılmasına sebep olmuştur. Elbette süreç içerisinde hem lazlar müslüman
olmuş hem de orada müslümanlığın yayılması için diğer müslüman milletler
bölgeye yerleştirilmiştir. Bugün tüm bölge laz olarak anılması bundan
ve bundan kimse de rahatsız olmamaktadır.
Bölgenin en büyük karakteristik özelliği ise, faklı etnik
kökenlerden gelen rum, laz, ermeni, hemşinli, gürcü, kürt ve tabi ki
farklı türk boylarının ortak karakteristik özelliği sergilemesidir. Mesela Pontus döneminde kiliselerin din adamı ihtiyacını önemli ölçüde
karşılaya Of'lu sakinler bu özelliğini islam adına hala
sağlamaktadırlar.
Buralar gidip görülmeden hakkında fikir üretmek güçtür; nitekim
buranın kendine has kültürü vardır. Her ilçesinde bile ayrı kültür
vardır (laz bölgesi, hemşin bölgesi, merkez bölge, gürcü, kürt, ermeni
ve rum gibi) fakat bu kültürel farklılıklar bölge içerisinde
gökkuşağının renkleri gibi uyum içerisindedir. Hiç bir zaman ayrılık ya
da çekişme olmamıştır.
Doğu karadenizde herkes Temel'dir, Fadime'dir, yerine göre uşak'tır, horon teper, kemençe'yle kendinden geçer, haçan der, ula der, da takısına ayrı bir anlam verir.
bölge Lazistan olarak anıldığından beri de herkes laz olarak anılır, bölge halkı da bunu benimser.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Sen ne düşünüyorsun... Paylaşmak İster misin?